Yurttaşlık Derneği (önceki adıyla Helsinki Yurttaşlar Derneği), temel hak ve özgürlükler, barış, demokrasi, çoğulculuk alanlarında çalışmalar yapan bir sivil toplum kuruluşudur. 

Faaliyetlerine uluslararası Helsinki Yurttaşlar Meclisi girişimiyle eşzamanlı olarak 1990 yılında başlayan Helsinki Yurttaşlar Derneği, 1993 yılında, uluslararası niteliği Bakanlar Kurulu'nca da tanınan bir sivil toplum örgütü olarak İstanbul'da kuruldu. Helsinki Yurttaşlar Derneği'nin ismi, 2016 yılında yapılan Genel Kurul kararı ile Yurttaşlık Derneği olarak değiştirildi.

Dernek, temel hak ve özgürlükler, barış, çoğulculuk, yurttaşlık ve demokratikleşme alanlarında çalışmalar yürütür. Uluslararası sözleşmelerde de ifade edilen haysiyetli bir yaşam, hukukun üstünlüğü ve adalet, hesap veren, şeffaf ve katılımcı kamu idaresi, toplumsal cinsiyet eşitliği gibi değerlerin; toplumsal dokuyu ve barışı, şehirleri ve gezegeni tahrip etmeyen bir ekonominin; çatışma ve sorunların barışçı müzakere, istişare ve diyalog yöntemleriyle çözümlenmesi gibi usullerin gündelik hayatta benimsenerek sivil tabanda somutlaşmasını ve yaygınlaştırılmasını hedefler. 

Yurttaşlık Derneği, bu amaçlarını gerçekleştirmek yönünde yerel düzeyde, ülke çapında ve sınıraşan bölgesel ölçeklerde (Balkanlar, Kafkaslar, Akdeniz ve Avrupa Birliği gibi) çalışmalar, sempozyum, seminer, atölye, panel & toplantılar düzenler; yayınlar yapar; benzer alanlarda faaliyet gösteren sivil toplum örgütleri, inisiyatifler, düşünce kuruluşları ve akademik camia ile işbirliğinde bulunur; farklı düzeylerde kamu kurumlarıyla temaslar geliştirir. 

Siyasi partiler, hükümet ve devletlerden bağımsız olarak çalışan, çoğulcu demokratik yapıların ve sivil toplum inisiyatiflerinin geliştirilmesini amaçlayan derneğin temel çalışma ilkesi, sorunların karşılıklı anlayış ve diyalog yoluyla çözümüdür.

Yurttaşlık Derneği, yaşamlarını biçimlendiren karar ve eylemlerde, yurttaşların bizzat söz sahibi olmaları ilkesinden hareket eder. Toplumsal sorunların çözümünde, tarafların bu sorunları tartışabilecekleri ve birlikte çözüm üretebilecekleri ortamları yaratmaya özen gösterir. Diyalog, çözüm üretme ve uzlaşma çizgisini oluşturmaya çalışır.

Neden "Helsinki"?

Helsinki Yurttaşlar Derneği'nin Türkiye'deki faaliyetinin başlangıcına kaynaklık eden ve uluslararası bir çalışma konferansı olarak nitelenen Helsinki Yurttaşlar Meclisi (hCa - Helsinki Citizens' Assembly), barış, insan hakları, çevreyi tahrip etmeyen bir ekonomi, uluslararası demokrasi ve hukukun üstünlüğü çerçevesinde faaliyet gösteren toplumlar arası bir dayanışma ve ilişki ağıdır.

Avrupa'da, barış ortamına elverişli şartların geliştirilmesine zemin hazırlayan Helsinki Nihai Senedi, Doğu-Batı bloklarına ayrılmış bir dünyada insan haklarını, bütün toplumların saygı göstermesi gereken ortak bir değer haline getirmeyi amaçlayan uluslararası bir sözleşmedir. 2016 yılına kadar derneğimizin adında yer alan Helsinki sözcüğü, sözleşmenin bu tarihsel anlamına bir göndermedir.