Helsinki Yurttaşlar Derneği’nin başlangıç noktasını teşkil eden ve uluslararası bir daimi çalışma konferansı olarak nitelenen Helsinki Yurttaşlar Meclisi (Helsinki Citizens’ Assembly / hCa) Ekim 1990’da Prag’da kuruldu. Kuruluş oturumuna, 1980’ler boyunca bloksuz, silahtan arınmış, daha geniş bir Avrupa’nın birliği için çalışmış olan barış dernekleri ve Doğu Avrupalı rejim muhalifleri ile yeşil gruplar, kadın hareketleri, kiliseler ve sendikalardan gelen bine yakın sivil toplum temsilcisi katıldı.
Körfez Savaşı'nın başlaması üzerine, hCa Avrupa Örgütü temsilcilerinin de katılımıyla İstanbul’da “Ortadoğu Barış Süreci” isimli bir konferans düzenlendik.
ABD ve Irak yönetimlerinin savaşı tırmandıran yönelimlerine karşı gelmek amacıyla başlatılan uluslararası "Savaşı Başlatmama" kampanyasının Türkiye ayağını oluşturduk.
Parçası olduğumuz Kürt Sorunu İçin Barış İnisiyatifi olarak 15 Şubat 1992 günü geniş katılımlı bir konferans düzenledik. İstanbul, Diyarbakır ve Ankara'da gerçekleştirilen bir dizi toplantının ardından düzenlenen bu konferans, Kürt sorunu etrafındaki çatışmanın, Balkanlar'da olduğu gibi kanlı bir sivil çatışma karakterini kazanmasına izin vermeden demokratik yollarla çözüme kavuşturulmasını hedefliyordu.
1990'ların başında şiddeti iyiden iyiye artmış olan Kürt sorunu bağlamında barıştan yana bir tutumun imkanlarını göstermek için oluşturulan "Kürt Sorunu İçin Barış İnisiyatifi", 1992 Newroz'unda uluslararası delegasyon temsilcileriyle birlikte bölgeye ziyaretler yaptı. İstanbul ve Ankara'da sivil toplum örgütleri temsilcileriyle ve gazete yöneticileriyle görüşmeler gerçekleştirdi.
Kürt sorunu bağlamında başlatılan demokratik girişimin tartışmalarını derlemek adına "Kürt Sorunu İçin Barış İnisiyatifi" başlıklı kitabımızı yayımladık.
Helsinki Yurttaşlar Meclisi/Türkiye katılımcıları olarak, Türkiye'den 12 belediyenin, Yugoslavya Göçmenler Dayanışma Derneği’nin, Tabipler Odasının ve İnsan Hakları Derneği’nin temsilcileri ile birlikte Makedonya’nın Ohrid kentinde “Balkanlarda Barış ve Entegrasyon” konferansına katıldık.
Savaş sırasında Saraybosna'da yaşananları protesto etmek amacıyla 20 Aralık 1992 günü Türkiye'deki özel radyolarda yayımlanmak üzere 2 dakikalık "Sessizlik Yayını" organize ettik.
Sivas katliamının ardından "Yurttaş Girişimi" adıyla başlattığımız sivil girişim adına 16 Temmuz 1993 günü İstanbul üzerinden uçakla 1 milyon bildiri dağıttık. DİSK, İstanbul Mülkiyeliler Vakfı, Mazlum-Der gibi demokratik kitle örgütleri ile Ayrıntı, Bağlam, Birikim gibi yayınevleri tarafından desteklenen "Barış Bildirisi" hiç kimsenin dini, dili ya da mezhebi nedeniyle baskı altına alınamayacağını bir kez daha vurgulamak ihtiyacıyla oluşturulmuştu.
Helsinki Yurttaşlar Meclisi Türkiye Girişimciler Komitesi olarak dernek kuruluşu için resmi başvurumuzu yaptık ve 25 Eylül 1993 günü itibariyle dernek statüsünde faaliyetlerimize başlamış olduk. Böylelikle çalışma perspektifi ve anlayışı itibariyle uluslararası niteliği haiz olan ve bu özelliği de Bakanlar Kurulu tarafından tanınan Türkiye'deki ilk dernek olduk.
İlk raporumuz olan "Demokrasi Raporu" başlıklı yayını tamamladık.
hCa uluslararası meclisi tarafından organize edilen "Avrupa Nerede Bitiyor?" başlıklı konferansı Ankara'da gerçekleştirdik.
"Avrupa Nerede Bitiyor" konferansının bildirilerini 1993 yılının Aralık ayında çift dilli olarak yayınladık.
Din ve devlet arasındaki ilişkilere ilişkin uzun erimli çalışmalarımızın başlangıç noktasını teşkil eden "Bir arada Yaşama: Türkiye'de Din ve Devlet" başlıklı sempozyumu 1994 yılının Mayıs ayında düzenledik.
"Bir arada Yaşama: Türkiye'de Din ve Devlet" sempozyumunun bildirileri kitap formatında yayımlandı.
"Milliyetçilik ve Avrupa Bütünleşmesi" başlıklı kitabımızı yayınladık.
hYd olarak "Bosna Yaşıyor: İlk Adım Tuzla" isimli bir kampanya için ilk çağrımızı yaptık. 18 Şubat 1995 günü gerçekleşen bir buluşmayla kampanyamız başlamış oldu.
"Bosna Yaşıyor: İlk Adım Tuzla" kampanyası dahilinde Plastik Sanatçılar Derneği üyesi 100'ü aşkın sanatçıyla birlikte "Hoşgörüsüzlük" başlıklı bir sergi düzenledik. Sergi Yıldız Sarayı'nda düzenlendi.
Bosna'nın Tuzla havaalanının sivil halka açılması talebiyle BM yetkililerine gönderilmek üzere mektup eylemi gerçekleştirdik.
"Hoşgörü Yılında Mülteciler" sempozyumunun bildirilerini kitap halinde yayımladık.
Milli eğitim sisteminde yaşanan kapsamlı değişikliklerin olası toplumsal ve politik sonuçlarını değerlendirmek amacıyla "8 Yıllık Kesintisiz ya da Bütünleşik Temel Eğitim: Şimdi Ne Olacak?” başlıklı konferansı düzenledik.
Mayıs 1997
Türkiye'de yerel yönetimlerin sivil katılım konusundaki çabalarını ve sorunlarını ele alan seminerimizin tartışma notlarını "Yurttaş Katılımı" başlıklı bir yayında bir araya getirdik.
"Uluslararası Yaz Okulu" çeşitli ülkelerden ve Türkiye'den 35 öğrencinin katılımıyla Çanakkale'de gerçekleştirildi.
Başbakanlık müsteşarlığının daveti üzerine İnsan Hakları Eğitimi On Yılı Ulusal Komitesi'ne katıldık. Bir danışma kurulu vasfı taşıyan bu komite, BM İnsan Hakları Eğitimi On Yılı Eylem Planı çerçevesinde hayata geçirilmişti.
Nisan 1998
Sivil toplum alanını konunun uzmanı olmayan okuyucuya tanıtmayı hedefleyen "Merhaba Sivil Toplum" isimli kitabımız yayımlandı.
"Kadın Yurttaşın El Kitabı" başlıklı kitabımız yayınlandı.
Yerel ölçekli ilk yaz okulumuz "Çanakkale Yaz Okulu" 35 öğrencinin katılımıyla 5-11 Temmuz tarihleri arasında gerçekleştirildi. Yaz okulunun organizasyonunda Çanakkale Belediyesi ve Çanakkale Sivil İnisiyatifi ile birlikte çalıştık.
Türkiye-AB ilişkilerinin ivme kazandığı bir dönemde Avrupa Birliği Komisyonu'nun "Doğu Batı Buluşması / Türkiye ve Avrupa: Kültür ve Modernleşme Üzerine Tartışmalar" programı çerçevesinde bir yuvarlak masa buluşması düzenledik. "Daha Geniş Bir Avrupa: Modernleşme ve Çoğulculuk" başlığını taşıyan bu buluşma, Türkiye’nin Avrupa ile birleşmesi sürecinde, milliyetçilik, modernleşme, çok-kültürlülük ve çoğulculuk gibi temaları tartışmaya açmayı hedefliyordu.
"İdari Yargı Kararlarının Uygulanmasında Karşılaşılan Sorunlar" başlıklı çalışmamız kapsamında Türkiye'de idare hukuku alanında yaşanan sorunları detaylarıyla ortaya koymak adına 15 Nisan günü geniş katılımlı bir toplantıda alanın uzmanları ve ilgilileriyle bir araya geldik.
Eylül ayının ilk haftasında Çanakkale'de yapılması planlanan yerel yaz okulumuz Emniyet tarafından yasaklanınca dersler 4-8 Eylül tarihlerinde İstanbul'da yapıldı. Yasaklama kararıyla ilgili olarak 4 Eylül günü dernek binamızda bir basın açıklaması düzenlendi.
İnsan hakları mücadelesinde kullanılabilecek yaratıcı yöntemleri geliştirmek hedefiyle başlattığımız "Yeni Taktikler" çalışmamızın ilk toplantısı, yurtiçi ve yurtdışından pek çok aktivistin katılımıyla Ekim ayında İstanbul'da gerçekleştirildi.
Helsinki Yurttaşlar Meclisi'nin (hCa) 5. uluslararası asamblesi 28-31 Ekim 2000 tarihlerinde Azerbaycan'ın Bakü kentinde düzenlendi.
"Yurttaşların Örgütlenme Hakkı ve Gösteri Yapma Özgürlüğü: ‘Nasıl Bir Yasal Çerçeve?’” başlıklı çalışmamız bağlamında Mersin, Diyarbakır, Ankara ve İstanbul'da bir dizi toplantı organize ettik. Örgütlenme hakkının kullanımı önündeki engellerin detaylarıyla tartışıldığı bu toplantılarda aynı zamanda Dernekler Kanunu'nda yapılması öngörülen değişikliklere dair geliştirdiğimiz taslak öneriler de tartışmaya açıldı.
2000 yılının Mart ayında düzenlediğimiz "Daha Geniş Bir Avrupa: Modernleşme ve Çoğulculuk" başlıklı toplantıya sunulan bildirileri bir araya getiren "Modernleşme ve Çokkültürlülük" isimli kitabımız İletişim Yayınları tarafından basıldı.
"Doğu Batı Buluşması / Türkiye ve Avrupa: Kültür ve Modernleşme Üzerine Tartışmalar" programı çerçevesinde üçüncü toplantıyı 30 Kasım-2 Aralık tarihlerinde Mersin’de gerçekleştirdik. Mart 2000’de İstanbul’da ve Kasım 2000’de Şanlıurfa’da yapılan toplantılar, uzun vadeli çalışma sürecindeki etkinliklerin ilk ikisiydi.
11 Eylül 2001'de ABD'ye yapılan saldırıların ardından terörizm, teröre karşı savaş, yeni dünya düzeni, bu yeni durumun bölgesel ve ulusal etkileri gibi başlıkları tartışmak adına düzenlediğimiz "'Terörizm' ve Yeni Savaş Hali" başlıklı üç günlük (7-9 Aralık 2001) yuvarlak masa buluşmasını, yurtiçi ve yurtdışından katılımcılarla birlikte İstanbul'da düzenledik.
"İnsan Hakları Mücadelesinde Yeni Taktikler" başlıklı uzun erimli çalışmamızın ilk yılının tamamlanmasının ardından İstanbul Bilgi Üniversitesi'nde 11-12 Mayıs tarihlerinde iki gün süren bir toplantı organize ettik.
Türkiye ve Ermenistan arasında resmi kanalların ötesinde bir yakınlaşmanın imkanlarını yaratmak hedefiyle ortaya attığımız "Türkiye-Ermenistan Diyalogunda Sivil Yaklaşımlar" başlıklı toplantımıza 29-30 Haziran günlerinde iki ülkeden 80'i aşkın temsilci katıldı.
Üçüncü yerel yaz okulumuz "AB Sürecinde Üniversitelerin Geleceği" başlığı altında 7-14 Eylül haftasında Van'da gerçekleştirildi. Okulun son gününde dışarıdan katılıma açık "Türkiye ve AB Bütünleşmesi" başlıklı bir de panel düzenledik.
"İnsan Hakları Mücadelesinde Yeni Taktikler" çalışmamız kapsamında 12-13 Ekim günlerinde Ankara'da bir tanıtım toplantısı düzenledik.
"Türkiye'de İfade ve Örgütlenme Özgürlüğü" çalışmamız dahilinde yayımlanan raporumuzu tanıtmak amacıyla 29 Kasım günü Ankara Hilton Hotel'de bir resepsiyon düzenledik.
"İnsan Hakları Mücadelesinde Yeni Taktikler" çalışmamızın üçüncü tanıtım toplantısını Rusya'dan insan hakları aktivistlerinin katılımıyla 23 Aralık günü İzmir'de düzenledik.
"İnsan Hakları Mücadelesinde Yeni Taktikler" çalışmamızın dördüncü tanıtım toplantısını 17-18 Ocak tarihlerinde Diyarbakır'da düzenledik.
Türkiye'nin AB üyelik sürecine ilişkin farklı yaklaşım ve perspektifleri tartışmak adına düzenlediğimiz "AB Sürecinde Sivil Perspektifler" başlıklı yuvarlak masa toplantısı 2-3 Mayıs tarihlerinde İstanbul'da gerçekleştirildi.
"İnsan Hakları Mücadelesinde Yeni Taktikler" çalışmamız kapsamında düzenlediğimiz "Ortadoğu ve Türkiye Bölgesel Eğitim Semineri"ni 4-7 Eylül tarihlerinde İstanbul Şile'de gerçekleştirdik. Toplantıya Türkiye'nin farklı şehirlerinin yanı sıra Ortadoğu ve Doğu Akdeniz ülkelerinden insan hakları aktivistleri katıldı.
19-21 Aralık tarihleri arasında Avrupa'da azınlık dillerinde basılan süreli yayınlardan örnekleri bir araya getiren bir sergi düzenledik. Serginin ilk iki gününe denk gelen panel dizimizin başlığı ise "Avrupa Birliği Sürecinde Dil Hakları" idi. Son gün düzenlenen yuvarlak masa toplantımız ise "Türkiye'de Dil Hakları"nı ele almaktaydı. Panellerde sunulan bildirileri ise "Avrupa Birliği Sürecinde Dil Hakları" başlıklı bir derleme kitapta yayınladık. .
"Örgütlenme Özgürlüğü” çalışmaları kapsamında, 15-18 Mayıs tarihleri arasında Muğla’da “STK’lar için Kılavuz Bilgiler” başlıklı bir eğitim programı düzenledik.
23 Haziran günü "İnsan Hakları Mücadelesinde Yeni Taktikler" sempozyumunun bilinirliğini arttırmak adına ağırlıkla basın mensuplarına yönelik bir tanıtım gecesi düzenledik.
TODAİE ve ABD Minneapolis merkezli Center for Victims of Torture - CVT (İşkence Mağdurları Merkezi) ile birlikte beş yıldır hazırlıklarını sürdürdüğümüz "İnsan Haklarında Yeni Taktikler Uluslararası Sempozyumu" 29 Eylül-2 Ekim 2004 tarihleri arasında Ankara’da gerçekleştirdik. 95 ülkeden, insan hakları alanında mücadele eden 500'ü aşkın kişinin katıldığı sempozyum programında genel oturumların yanı sıra taktik atölyeleri ve de bölgesel koza toplantıları da yer aldı.
2004 yılı içinde AB entegrasyonu çerçevesinde yapılan mevzuat değişikliklerini ve Türkiye’nin örgütlenme özgürlüğü alanında vardığı son noktayı değerlendirmeyi hedefleyen "AB Uyum Reformları Sürecinde Örgütlenme Özgürlüğü” başlıklı çalışmamızın nihai toplantısını 2-3 aralık tarihlerinde Ankara'da düzenledik.
Yapı Kredi Kültür Merkezi'nde Türkiye'de azınlıklar üzerine bir seminer dizisine başladık. Seminer dizisinin 18 Aralıktaki ilk buluşmasında Murat Belge ve Halil Berktay konuşmacıydı. Bu toplantıyı sonraki aylarda bir dizi toplantı daha izledi. Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne giriş süreciyle birlikte daha fazla gündeme gelmeye başlayan azınlıklar konusunu tartışmak üzere düzenlenen toplantı dizisinin ikincisi 5 Şubat 2005’te “Türkiye’de Ermeni Sorunu” başlığı ile yapıldı. Yapı Kredi Kültür Merkezi’nde yapılan toplantıya Mete Tunçay ve Fethiye Çetin konuşmacı olarak katıldı.
hYd Mülteciler Komisyonu, Heinrich Boell Vakfı ile birlikte 23-24 Nisan tarihlerinde İstanbul Bilgi Üniversitesi'nde "Uluslararası Standartlar Bağlamında Türkiye’nin Mülteci Yasaları” başlıklı uluslararası bir konferans düzenledi.
Mayıs 2005
Boğaziçi Üniversitesi’nin ev sahipliğinde toplanması planlanan “İmparatorluğun Çöküş Döneminde Osmanlı Ermenileri: Bilimsel Sorumluluk ve Demokrasi Sorunları” konulu üç günlük konferansın baskı, tehdit ve karalamalar sonucu ertelenmesinin ardından Helsinki Yurttaşlar Derneği olarak 26 Mayıs’ta bir bildiri kaleme aldık. “Adalet Bakanı Cemil Çiçek’i İstifaya Davet Ediyoruz” başlıklı bildiriye çeşitli sivil toplum örgütleri de imza koydu.
hYd Mülteciler Komisyonu, 3 Mayıs-21 Haziran arasında “Mültecilerin Korunması ve Toplumun Rolü” başlığıyla bir seminer serisi düzenledi.
Üyesi olduğumuz İnsan Hakları Ortak Platformu'nun (İHOP) kuruluşu Ağustos ayında bir deklarasyonla kamuoyuna duyuruldu. Türkiye'de insan hak ve özgürlüklerinin gelişmesi için çalışan beş örgütün (İHD, AF Örgütü Türkiye Şubesi, hYd, TİHV, Mazlum-Der ve İnsan Hakları Gündemi Derneği) oluşturduğu bir paylaşım platformu olan İHOP, üyelerinin etkinliklerini güçlendirirken bir yandan daüyeleri arasında bir iletişim ve dayanışma ağı tesis etmeyi amaçlar.
“Gamats Gamats – Yavaş Yavaş” adını verdiğimiz uluslararası yaz okulu, Türkiye'den ve Ermenistan’dan 24 öğrencinin katılımıyla 9-18 Ağustos 2005 tarihlerinde Antakya’da yapıldı.
Mülteciler Destek Programı tarafından hazırlanan “Mülteci Hukuki Destek Eğitimi”, 7 Kasım Pazartesi günü başladı. İsveç Konsolosluğu’nun desteğiyle gerçekleştirilen eğitimde, mülakat teknikleri, çevirmenlerle birlikte çalışma, mültecilerin Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği’nde nasıl savunulacağı gibi çeşitli konular ele alındı.
Üyelerimizden oluşan bir grup, gelecekte daha etkin işbirlikleri kurabilmek adına 10-16 Ocak tarihleri arasında Lübnan, Suriye ve Ürdün'e bir haftalık bir çalışma gezisi düzenledi.
Mart 2006
Empati Grubu ile birlikte düzenlediğimiz “Sivil ve Demokratik Çözüm Arayışları 1: Türkiye’nin Kürt Meselesi” başlıklı toplantı, 11–12 Mart tarihlerinde İstanbul Bilgi Üniversitesi Dolapdere Kampüsü’nde gerçekleştirildi.
Ocak 2006’da başlayan Türkiye’de Roman Haklarının Geliştirilmesi çalışmamız kapsamında 9 Mart’ta Edirne’de EDROM’la (Edirne Roman Derneği) bir çalışma toplantısı, ardından 14-15 Nisan’da yine Edirne’de Romanlar üzerine çalışan sivil toplum kuruluşları ile resmi kurum temsilcilerini bir araya getiren bir etkinlik düzenledik.
"İnsan Hakları Mücadelesinde Yeni Taktikler" çalışmasından ilhamını alan "Türkiye'de İşkence ve Kötü Muameleyi Besleyen Dinamiklerin Haritalandırılması" çalışmamıza Nisan ayında düzenlediğimiz bir eğitim programıyla birlikte başladık.
“STK’lar için Kılavuz Bilgiler" başlıklı eğitim programımızın son semineri Doğu Anadolu bölgesinde faaliyet gösteren STK'ların katılımıyla 26-29 Mayıs arasında Van'da düzenlendi.
"Haklarınızı Bilmek ve Onlar için Mücadele Etmek: Roman Aktivistler için Bir Rehber" başlıklı kitabımızı yayımladık.
24-25 Haziran tarihlerinde "Türkiye’de Romanların Haklarının Geliştirilmesi" başlıklı çalışmamız kapsamında Edirne ve çevresinde kurumuş olan Roman örgütlerine yönelik bir eğitim semineri düzenledik.
"Türkiye’de Romanların Haklarının Geliştirilmesi" çalışmamız kapsamındaki üçüncü eğitim toplantımızı 3-4 Kasım tarihlerinde Mersin'de düzenledik.
İstanbul Bilgi Üniversitesi ve Barselona merkezli CIDOB Vakfı ile birlikte düzenlediğimiz "Kültürlerarası Yurttaşlık: Siyasal Katılım ve Müslümanlar" başlıklı konferans, 24–25 Kasım tarihlerinde İstanbul Bilgi Üniversitesi’nde gerçekleşti.
hyd Mülteciler Komisyonu olarak Türkiye’de sığınmacıların yaşadığı uydu kentlerdeki sivil toplum kuruluşlarını, ilgili kamu kurumlarını ve yerel yönetimleri kentlerinde zor koşullarda yaşayan mülteciler konusunda bilgilendirmek amacıyla ilk toplantımızı 30 Kasım-3 Aralık tarihlerinde Eskişehir’de gerçekleştirdik.
Kadınların gündelik hayatlarında kullanabilecekleri hukuki bilgileri anlaşılır bir dille bir araya getirmeyi hedefleyen "Kadının El Kitabı: Yasalardaki Haklarımız" isimli kitabımız yayımlandı.
Agos Gazetesi genel yayın yönetmeni, üyemiz ve dostumuz Hrant Dink 19 Ocak günü İstanbul Şişli'de siyasi bir suikastle öldürüldü.
Şubat 2007
Mülteci Destek Programı çerçevesinde hazırladığımız, Türkiye’de yaşayan mültecilerin durumlarına dikkat çekmeyi hedefleyen bültenimiz “Mültecilerin Sesi"nin (Refugee Voices) ilk sayısı yayınlandı. Türkiye’de yaşamakta olan mültecilerin yazı ve fotoğraflarından oluşan bülten, Türkçe ve İngilizce olmak üzere iki dilde hazırlandı.
Türkçe ve Kürtçe olarak yayınladığımız "Kadının El Kitabı: Yasalardaki Haklarımız" kitabının tanıtıldığı eğitim toplantıları kapsamında 15-16 Şubat’ta İzmit’te, 2 Mart’ta Diyarbakır’da, 8 Mart’ta İzmir’de bir dizi toplantı gerçekleştirdik. Bu toplantılar için Kadınlarla Dayanışma Vakfı, KAMER - Diyarbakır ve DİSK Tekstil İş Sendikası’yla işbirliği içindeydik.
"Türkiye'de İşkence ve Kötü Muameleyi Besleyen Dinamiklerin Haritalandırılması" çalışmamız kapsamında 17 Mart’ta Karaköy’deki Sabancı Üniversitesi’nde genişletilmiş bir çalışma grubu toplantısı düzenledik.
24 Martta "Türkiye’de Romanların Haklarının Geliştirilmesi" başlıklı çalışmamız kapsamında Ankara'da “STK’lar için Roman Hakları Savunuculuk Eğitimi” başlıklı bir eğitim çalışması düzenledik.
Düşünce Suçuna?! Karşı Girişim’in öncülüğünde 13-16 Nisan tarihlerinde gerçekleştirilen, İran’daki sivil toplum kuruluşlarıyla tanışma ve muhtemel dayanışma/işbirliği fırsatlarını değerlendirme ziyaretine hYd olarak biz de katıldık.
Türkiye’de sığınmacıların yaşadığı uydu kentlerdeki sivil toplum kuruluşlarını, ilgili kamu kurumlarını ve yerel yönetimleri kentlerinde zor koşullarda yaşayan mülteciler konusunda bilgilendirmek amacıyla kurguladığımız "Uydu Kentlerde Mülteciler: Yerel STK’lar İçin Eğitim Programı"nın ikinci toplantısını 27-29 Nİsan tarihlerinde Nevşehir’de gerçekleştirdik.
“STK’lar için Roman Hakları Savunuculuk Eğitimi”nin ikinci buluşmasını 19 Mayıs’ta Mersin’de, üçüncüsünü 26 Mayıs’ta İzmir’de gerçekleştirdik.
"Türkiye’de Romanların Haklarının Geliştirilmesi" isimli çalışmamızın önemli ayaklarından biri olan ve on dört ay boyunca sürdürülen saha araştırması sona erdi. Araştırmanın sonuçlarını da içeren yayınımız 2008 yılında "Biz Buradayız: Türkiye'de Romanlar, Ayrımcı Uygulamalar ve Hak Mücadelesi" başlığıyla yayınlandı.
"Uydu Kentlerde Mülteciler: Yerel STK’lar İçin Eğitim Programı"mızın üçüncü toplantısını 5-7 Ekimde Isparta'da gerçekleştirdik.
“Uydu Kentlerdeki Mülteciler: Yerel STK’lar için Bir Eğitim Programı” başlıklı çalışmamız kapsamında "STK'lar İçin Mülteci Destek El Kitabı" başlıklı bir kılavuz kitap yayınladık.
Üyemiz Hrant Dink'in öldürülmesinin birinci yıl dönümünde, 2 Şubat 2008'de "19 Ocak'tan Sonra Ermeni Cemaati" başlıklı bir seminer düzenledik.
İnsan Hakları Gündemi Derneği (İHGD) ile birlikte 2006 yılından bu yana sürdürmekte olduğumuz “Türkiye'de İşkenceyi ve Kötü Muameleyi Besleyen Dinamiklerin Haritalanması" isimli çalışmamız 19 Nisan’da İstanbul Bilgi Üniversitesi Dolapdere Kampusu’nda gerçekleşen nihai değerlendirme toplantısı ve bu toplantıyı takiben İzmir, Diyarbakır ve Van’da düzenlenen tanıtım toplantıları ile tamamlandı.
“Türkiye'de İşkenceyi ve Kötü Muameleyi Besleyen Dinamiklerin Haritalanması" isimli çalışmamızın sonuçlarını bir araya getiren yayınımız "İşkencenin Haritalanması: Türkiye 2006/2007" yayınlandı.
Mülteci Savunuculuk ve Destek Programı'mızın Türkiye’nin çeşitli illerindeki “yabancılar misafirhanelerinde” gözetim altında tutulma deneyimi yaşamış 40 “mülteciyle” Ekim 2006 – Eylül 2007 tarihleri arasında yaptığı görüşmelere dayanarak hazırladığı "İstenmeyen Mülteciler: Türkiye'de 'Yabancı Misafirhaneleri'nde Tutulan Mülteciler" başlıklı rapor, 2 Nisan’da yayınlandı.
21-27 Temmuz tarihlerinde İzmit'te “Yurttaşlık ve Milliyetçilik: Farkında mıyız?” başlıklı bir yerel yaz okulu düzenledik. 20’si İstanbul’dan 15'i İstanbul dışından olmak üzere toplam 35 üniversite öğrencisini buluşturan yaz okulu, milliyetçiliğe eleştirel bir bakış getirebilmeyi ve “kültürlerarası yurttaşlık” kavramından yola çıkarak, gençler arasında ayrımcılığa karşı barış kültürünün gelişimine katkıda bulunmayı hedefliyordu.
Biz Buradayız: Türkiye'de Romanlar, Ayrımcı Uygulamalar ve Hak Mücadelesi isimli kitabımızı yayınladık. Helsinki Yurttaşlar Derneği, Edirne Roman Derneği ve Avrupa Roman Hakları Merkezi (ERRC) tarafından yürütülen çalışma kapsamında hazırlanan kitap, çalışma sürecinde gerçekleştirilen saha araştırmasının verilerinin yanı sıra, Türkiye'de yaşayan Roman topluluklarının durumlarını sergilemeyi, karşılaştıkları hak ihlallerini dile getirmeyi ve Roman hakları hareketinin gelişimini özetlemeyi amaçlıyordu.
“Milliyetçilik ve Yurttaşlık: Farkında mıyız?” başlıklı yaz okulumuzu takiben aynı tema etrafında 25 Ekim’de Bilgi Üniversitesi Dolapdere kampüsünde bir panel düzenledik.
"Milli Hallerimiz: Milliyetçilik ve Yurttaşlık: Farkında mıyız?” başlıklı kitabımızı yayınladık.
"İnsan Hakları Mücadelesinde Yeni Taktikler" çalışmasından ilhamla tasarladığımız ikinci haritalama çalışması olan "Türkiye'nin Ayrımcılık Ağları"na İHOP bileşeni örgütlerle birlikte başladık. İHD, Mazlum-Der ve Af Örgütü’nün İzmir, Van ve Çukurova’daki (Mersin, Tarsus, Adana ve Antakya) yerel gruplarıyla birlikte sürdürdüğümüz bu çalışma, yurtta olsun ya da olmasın Türkiye'de yaşayanların farklı saiklerle karşılaştıkları ayrımcı pratiklerin varlığını ortaya koymayı ve daha da önemlisi, böylesi pratikler karşısında kurumların takındığı tavrı göstermeyi, görünür kılmayı amaçlıyordu.
"Gündelik Hayatta Laiklik Pratikleri" çalışmamız kapsamında tasarladığımız altı yuvarlak masa toplantısından ilkini Nisan 2009'da düzenledik. Laiklik ve din etrafında dönen tartışmaların gündelik hayatımıza etkileri üzerine üretken ve kapsamlı bir temas ve diyalog ortamı oluşturabilmek hedefiyle tasarladığımız bu çalışmada, yuvarlak masa tartışmaları marifetiyle, eğitimcilerden öğrencilere, sivil toplum örgütlerinde çalışanlardan belediye yönetici ve çalışanlarına farklı toplumsal kesimlerden insanları tartışmanın öznesi kılmayı hedeflemiştik.
"Gündelik Hayatta Laiklik Pratikleri" çalışmamız kapsamında, kamu otoritesi ve dini otorite/kültür dinamiklerinin çatışmalı, problematik olduğu başka ülkelerden (İsrail, Fas, Tunus, Fransa, İngiltere, ABD, Yunanistan) gelen fikir insanları, araştırmacı/akademisyenler ve STK çalışanlarının da katılımıyla, Mayıs 2010 tarihinde İstanbul’da uluslararası katılımlı bir toplantı gerçekleştirdik.
"Gündelik Hayatta Laiklik Pratikleri" çalışmamızın çıktılarını aynı isimli bir kitapta bir araya getirdik.
Karadeniz havzasında barış inşası çabalarını desteklemeyi amaçlayan bir dizi çalışma toplantısından oluşan uluslararası ölçekli "Karadeniz Barış Ağı" çalışmasının ilk tanıtı toplantısı 2010 Temmuzunda gerçekleştirildi. hYd olarak Türkiye ayağını örgütlemeyi üstlendiğimiz Ağ'ın hedefi, bölgedeki “etno-politik” çatışmaların dönüştürülmesi/çözümlenmesi yönünde emek verecek sivil bir zemin oluşturulmasına katkıda bulunmaktı. Karadeniz havzası ve Türkiye’nin çatışmalı meseleleri üzerine çalışma yapan akademisyenleri ve sivil aktivistleri bir araya getiren ilk toplantının ardından Ağ'ın ikinci buluşmasını “Çatışma Sokağa Nasıl İndi?” başlığı ile Eylül 2010’da, üçüncü toplantısını “Militarizm” başlığı ile Ekim 2010’da, dördüncü toplantısını "Merkezden yönetime alternatif modeller” teması çerçevesinde Kasım 2010’da ve beşinci toplantısını "Çatışma alanlarında öğretmenlik” başlığı altında Aralık 2010’da gerçekleştirdik. Bu seride yer alan toplantı ve buluşmaların sonuçlarını ise bir dizi yayınımızda biraraya getirdik.
Eylül 2010
Uluslararası Helsinki Yurttaşlar Meclisi ağının kuruluşunun 20. yılı vesilesiyle hCa Fransa ofisi ile birlikte bir yaz okulu (SIDU - Seminar for International Dialogue and Understanding) düzenledik. 27 Eylül–1 Ekim 2010 tarihleri arasında Şile’de düzenlenen yaz okulunun ana başlığı “Çokkültürlülük, Kimlikler ve Demokrasi” idi. Yaz okuluna Avrupa ülkeleri, Balkanlar, Kafkaslar ve Rusya’dan toplam 31 kişi katıldı.
Ekim 2010
Uluslararası Helsinki Yurttaşlar Meclisi’nin kuruluşunun 20. yılı kutlamaları çerçevesinde 1–3 Ekim 2010 tarihlerinde İstanbul’da bir dizi etkinlik gerçekleştirdik. “Que Vadis Europe? / Avrupa nereye?” başlıklı açılış toplantısının ardından İstanbul Bilgi Üniversitesi kampuslarında devam eden programda, “mültecilik, sınırlar, yeni Avrupa, ekonomik kriz, güvenlik, demokrasi ve Türkiye’nin AB üyeliği” konularına değinilen tartışma oturumları düzenlendi. Ayrıca, “Milliyetçilik”, “Federalizm”, “Militarizm” ve “hYd’nin geleceği” başlıklarıyla dört atölye düzenledik.
2010 yılında dahi olduğumuz "Karadeniz Barış Ağı" çerçevesinde 2011 Nisan ve Aralık ayları arasında beş buluşma gerçekleştirdik. "Türkiye Nereye - Vesayetçi, bürokratik, militer sistem dönüşüyor mu?", "Kıbrıs’ta çözümü engelleyen politikalar", "Demokratik özerklik meselesi", "Kentsel dönüşümle yerinden edilenler" ve "Yerinden yönetimin güçlendirilmesi" başlıklarını taşıyan bu tematik toplantılarda tartışılan konularla ilgili olarak çeşitli alanlardan akademisyen ve aktivistler makaleler kalem aldılar.
Mülteci Destek Programımız çatısı altında hayata geçirilen MSF Mülteci, Sığınmacı ve Göçmen Psikolojik Destek Programı, 15 Mayıs 2011 tarihinde faaliyete başladı.
23 Ekim 2011 Van depreminin ardından, hYd'nin uzun dönemli proje ortaklarından Sınır Tanımayan Doktorlar (MSF) Barcelona ofisi, deprem sonrası yardımlara ilişkin bir değerlendirme yapmak üzere Van'a bir ekip gönderdi. Sekiz aylık süre zarfında Van'daki MSF ekibine özellikle kamu kurumları ile ilişkiler kurulmasında yardımcı olduk. Ayrıca aynı dönemde İnsan Hakları Ortak Platformu, Van depremi sonrasındaki faaliyetleri değerlendirmek üzere Van'a bir çalışma grubu gönderdi. Valilik, Van Belediyesi ve sivil toplum kuruluşu temsilcileri ile görüşmeler yapan bu grup içerisinde hYd olarak biz de yer aldık.
ICSSI (Iraq Civil Society Solidarity Initiative), Un Ponte Per ve Helsinki Yurttaşlar Meclisi/Fransa işbirliği ile Irak'ın Erbil kentinde 8-10 Ekim tarihlerinde düzenlenen uluslararası toplantıya hYd’den bir grup olarak katıldık. Etkinlikler süresince bölgesel işbirliğini artırmak amacıyla “insan hakları” alanında çalışan aktivistler ve STK’lar ile temaslar kurduk.
Karadeniz Barış Ağı'nın uluslararası nitelikteki bölgesel toplantısı 2011 Aralık ayında İstanbul’da yapıldı. Organizasyon ve içerik konusunda destek verdiğimiz toplantıya hYd'nin yanı sıra, ağın diğer üyeleri Ermenistan, Azerbaycan, Gürcistan, Moldova, Rusya Federasyonu ve Ukrayna'daki örgütlerden temsilciler katıldı.
Şubat 2012 - Eylül 2013 tarihleri arasında hayata geçirilen “Barış Sürecinde Bir Aktör Olarak Öğretmenlerin Desteklenmesi” başlıklı çalışma çerçevesinde Muş’ta, Van’da ve İstanbul’da ilköğretim dönemi öğretmenlerinin ve öğretmen adaylarının katıldığı seminer-atölye programları düzenledik. Bu programlar, Kürt meselesinden kaynaklanan ve hayatın her alanında olduğu gibi eğitim alanında da kendisini hissettiren ağır sorunlarla baş etmeye çalışan eğitimciler için araçlar sunmayı ve okul ortamında bir uzlaşma ve barış atmosferi oluşturmaya katkıda bulunmayı amaçlıyordu.
Friedrich Ebert Stiftung Derneği ortaklığıyla düzenlediğimiz “Yeni Anayasa Yolunda: Orta Doğu, Kuzey Afrika ve Türkiye” başlıklı konferans 28 Nisan 2012 tarihinde Taksim Point Otel’de gerçekleştirildi. “Yurttaş anayasası nasıl olmalı” sorusuna yanıt aranan konferansta Türkiye ve Arap coğrafyasından konuşmacılar, İran, Suriye, Irak, Mısır, Tunus, Cezayir ve Türkiye’de çoğulcu bir anayasa sürecinin deneyim ve pratiklerini paylaştılar.
Finlandiya'dan CMI (Kriz Yönetimi İnisiyatifi), Karadeniz Barış Ağı çalışmalarında kullanılan Foresight Methodology/Öngörü Metodu'nun tanıtılması amacıyla hYd ofisinde 12 Mayısta bir atölye çalışması düzenledi.
Karadeniz Barış Ağı kapsamında 19 Mayıs günü düzenlediğimiz "Türkiye'de Büyümek: Kürt Çocuklar ve Gençler" başlıklı toplantının odak noktası Kürt sorunu etrafında yaşanan çatışmaların çocuk ve gençler üzerine etkileriydi.
Ofisimizde "2015'e Doğru" başlığı altında bir tartışma serisi düzenledik.
"Türkiye-Ermenistan Barışma Sürecinde Adımlar" üzerine br fikir alışverişi toplantısı düzenledik.
2012 Eylül ayı itibarıyla, Avrupa-Akdeniz İnsan Hakları Ağı'nın (Euro-Med Rights) üyesi olduk. EuroMed Rights, Avrupa-Akdeniz bölgesindeki 30 ülkede insan hakları alanında çalışan çok sayıda sivil örgüt ve girişim arasında sınırları aşan bölgesel bir temas, dayanışma ve işbirliği ağı olarak 1997 yılından beri faaliyet gösteriyor.
hYd’nin de desteklediği Asker Hakları grubu tarafından Nisan 2011-Nisan 2012 tarihleri arasındaki bir yıllık dönemde www.askerhaklari.com sitesine gelen başvurulara dayanılarak hazırlanan "Zorunlu Askerlik Sırasında Yaşanan Hak İhlalleri" başlıklı rapor, 12 Ekim 2012 Cuma günü İstanbul’da düzenlenen basın toplantısı ve panel ile kamuoyunun bilgisine sunuldu. Raporun sunumunun ardından Şirin Payzın’ın moderatörlüğünde, Kürşat Bumin, Ferhat Kentel ve Zafer Üskül’ün katılımıyla bir de panel gerçekleştirildi.
Kürt gençlerin ve çocukların sorunlarına yönelik olarak tasarladığımız ikinci toplantıyı "Türkiye'de Büyümek: Anadilde Eğitim" başlığıyla 8 Aralık günü gerçekleştirdik.
15 Aralık günü düzenlenen "Türkiye-Ermenistan Barışma Sürecinde Adımlar-II" başlıklı toplantının amacı, Türkiye toplumunun geçmişiyle yüzleşme konusundaki farklı fikir ve yaklaşımları bir araya getirmekti.
askerhaklari.com sitesine gelen ihlal şikayetlerine ve bu şikayetlerin yönlendirilmesi konusunda ortaya çıkabilecek hukuki bilgi ihtiyacına cevap üretebilmek amacıyla 22 Aralık 2012 tarihinde bir hukuk çalıştayı düzenledik.
"Barış Sürecinde Bir Aktör Olarak Öğretmenlerin Desteklenmesi" projemiz kapsamında 2013 Öğretmen Ajandası'nı yayımladık.
2010 yılının Ocak ayında İstanbul Bilgi Üniversitesi Karşılaştırmalı Edebiyat Bölümünün ev sahipliğinde düzenlediğimiz konferans, 2012 yılının sonunda “Demokratikleşme sürecinde siyasi ve toplumsal barışın inşası: Balkanlar, Ortadoğu ve Türkiye” başlıklı bir çalışmaya evrildi. Batı Balkanlar'dan altı farklı örgütün dahil olduğu, bizlerin de yürütücülüğünü üstlendiği bu uzun erimli çalışmanın temel stratejisi, Balkanlar ve Türkiye’ye şamil sivil toplum kuruluşları/inisiyatifleri ile araştırma camiası arasında sürdürülebilir bir ortaklık ağı oluşturmaktı.
Nisan 2013
Hazırlıkları 2012 yılından bu yana süren "Sosyo-ekonomik Politikalar Bağlamında Diyanet İşleri Başkanlığı ve Din Hizmetleri Projesi" başlıklı çalışmamız, 27 Nİsan günü İstanbul’da yapılan bir tanıtım toplantısıyla başladı. Bu çalışma, Diyanet İşleri Başkanlığını ve ayrımcı yapısını ulusal medyada tartışmaya açmayı, kamuoyunun dikkatini bu konuya çekmeyi, Türkiye’de devletin din üzerindeki kontrolü tartışmasının tarafları arasında diyalog sağlamayı hedefliyordu. 2013 yılı boyunca Konya, Dersim, Trabzon, Sakarya, İzmir, Mardin ve Antakya şehirlerinde diyalog toplantıları düzenledik.
"Barış Sürecinde Bir Aktör Olarak Öğretmenlerin Desteklenmesi" başlıklı çalışmamız kapsamında 2013 yılının ilk yarısında İstanbul, Muş ve Van'da izleme atölyeleri ve paneller düzenledik. Çalışma boyunca sürdürülen ve özellikle Kürt kentlerinde ve göç alan bölgelerde eğitim alanının ve öğretmenlerin meselelerinin anlaşılmasına yönelik araştırma çalışması ile bunun üzerine inşa edilen politika tavsiyelerini içeren yayınımız “Barış Sürecinde Öğretmenlerin Rolü / Kürt Meselesi Okula Nasıl Yansıyor” ismiyle yayınlandı.
2013 yılının sonbaharında "Yerel-Bölgesel Politika Süreçlerinin Demokratikleşmesi için Kamu İdaresi - Sivil Toplum Diyaloğu" başlıklı bir çalışmaya başladık. Gezi Parkı protestolarını izleyen aylarda başlayan çalışma, Gezi'nin yönelimlerine uygun olarak, yerel ölçekte kamu politikası süreçlerinde sivil toplumun müdahilliğini arttırmaya yarayacak bir model ve usul oluşturmayı, böylelikle yerel-bölgesel kamu idaresi ve politikalarında yurttaşın söz Hakkını, müzakere kabiliyetini ve müdahillik imkanlarını güçlendirmeyi amaçlıyordu. Bu amaç doğrultusunda Türkiye'den yedi bölgesel kümede yerel politika meselelerini (kamu/özel yatırımları, kalkınma planları, ekolojik ve sosyal meseleler gibi kamusal yarar eksenlerini) ve politika oluşturma, uygulama ve değerlendirme süreçlerini ele aldığımız bir araştırma süreci tasarladık ve de geçmişte farklı alanlarda uygulamayı denediğimiz "network analysis/ mapping" yazılımını kullandık.
"Demokratikleşme sürecinde siyasi ve toplumsal barışın inşası: Balkanlar, Ortadoğu ve Türkiye” başlıklı çalışmayı sürdüren farklı ülkelerden örgütler olarak 2013 yılı boyunca üç temel tema (gençlik ve şiddet, işyerinde şiddet ve zorla yerinden edilme) etrafında araştırmalar yürüttük, toplantılar ve paneller düzenledik. Bu uzun erimli çalışmanın ilk büyük buluşmalarından biri ise 31 Ocak-1 Şubat tarihlerinde İstanbul'da Kadir Has Üniversitesi'nde düzenlenen uluslararası " Güvenliği İnsanileştirmek" konferansı idi.
20-22 Şubat tarihlerinde Şanlıurfa, Antep ve Antakya'da Türkiye'deki Suriyeli mültecilerin sorun ve taleplerini tartışmak için "Suriye Sınırında Suriyeli Mülteciler ve Etnik/Toplumsal Sorunlar" başlıklı toplantılar serisi düzenledik.
"Yerel-Bölgesel Politika Süreçlerinin Demokratikleşmesi için Kamu İdaresi - Sivil Toplum Diyaloğu" (Bölgesel İdare/Yerel Demokrasi) çalışmamız bağlamında yedi bölgede toplamda 14 çalışma toplantısı düzenledik. Bu toplantıların 2014 Haziranında Trabzon'da düzenlediğimiz ilki, Doğu Karadeniz bölgesindeki yaylaları birbirine bağlayacak bir karayolu inşaatıyla bölgedeki turizm faaliyetlerini canlandırmayı hedefleyen "Yeşil Yol" projesini konu almaktaydı. Bu konudaki ikinci buluşma ise 2014 yılının Kasım ayında Rize'de gerçekleştirildi.
5-9 Haziran tarihlerinde Saraybosna'da "İnsani Güvenlik Yaz Okulu" isimli uluslararası yaz okulunu düzenledik.
Ocak 2014'te Ermenistan’dan Civilitas Foundation (CF), Eurasia Partnership Foundation (EPF), Public Journalism Club (PJC), Regional Studies Center (RSC), Türkiye’den Anadolu Kültür, Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV) ve Hrant Dink Vakfı le ortak bir programı hayata geçirdik. Türkiye-Ermenistan ilişkilerinin normalleşmesi hedefiyle sivil toplum faaliyetlerini desteklemek için geliştirilen bu program çerçevesinde 2005 yılında ilkini düzenlediğimiz Yavaş Gamats yaz okulunu tekrar canlandırmaya karar verdik. Neticede ikinci buluşmamızı iki ülkeden öğrenci ve eğitimcilerin katılımıyla 11-17 Ağustos 2014 tarihlerinde Sapanca'da gerçekleştirdik.
"Yerel-Bölgesel Politika Süreçlerinin Demokratikleşmesi için Kamu İdaresi - Sivil Toplum Diyaloğu" çalışmamızın İstanbul özelindeki ayağında Kanal İstanbul Projesini konu edinen atölye çalışması düzenledik. Kanal'ın olası güzergahında yapılan bir inceleme gezisini takip eden buluşmaya akademisyenler, ilgili meslek odaları temsilcileri ve STK üyeleri katıldı.
İnsani güvenlik perspektifinden Türkiye'nin güncel sorunlarına dair tartışma alanları açmak amacıyla tasarladığımız tematik çalışma toplantıların ilk ikisi 2014 yılının Ekim ve Kasım aylarında İstanbul'da düzenlendi. 17 Ekim ve 15 Kasım tarihli toplantılar şu başlıkları taşıyordu: "Türkiye'de Yerinden Edilme ve İnsani Güvenlik" ve "İş yerinde ve Çalışma Hayatında İnsani Güvenlik".
2013 yılı boyunca sürdürdüğümüz "Sosyo-Ekonomik Politikalar Bağlamında Diyanet İşleri Başkanlığı ve Din Hizmetleri" çalışmamız neticesinde "Sosyo-Ekonomik Politikalar Bağlamında Diyanet İşleri Başkanlığı: Kamuoyunun Diyanet'e Bakışı, Tartışmalar ve Öneriler" başlıklı kitabımız yayımlandı. Çalışma süresince 11 şehirde düzenlediğimiz toplantıların notlarını, yürüttüğümüz araştırmanın bulgularını ve KONDA tarafından sürdürülen kamuoyu yoklamasının verilerini bir araya getiren kitabın duyurusu için İstanbul'da bir basın toplantısı tertip ettik.
"Bölgesel İdare/Yerel Demokrasi" çalışmamız için Gaziantep'te bir atölye çalışması düzenledik ve bölgesel sanayi politikalarını tartıştık.
23-25 Ocak 2015 tarihlerinde İstanbul Bilgi Üniversitesi'nde uluslararası katılımlı "İnsani Güvenlik ve Yurttaşlık" konferansını düzenledik.
"Bölgesel İdare/Yerel Demokrasi" çalışmamızın Orta Karadeniz ayağı için Samsun'da bir atölye çalışması düzenledik ve Tekkeköy'de yapılması planlanan lojistik köy projesinin tarım alanları üzerindeki olası olumsuz etkilerini tartışmaya açtık.
Diyarbakır'daki Dicle Vadisi üzerinden kamu idaresi-belediye ve yurttaşlar arasındaki ilişkilerin ne ölçüde katılıma açık olduğunu tartışmaya açtığımız çalışma toplantısı, "Bölgesel İdare/Yerel Demokrasi" çalışması kapsamında düzenlendi.
"Bölgesel İdare/Yerel Demokrasi" çalışmamızın Orta Anadolu'daki kuraklık konusunu masaya yatıran ilk toplantısı 2015 Şubat'ında Konya düzenlendi.
"Bölgesel İdare/Yerel Demokrasi" başlıklı çalışma kapsamında 28 Mart'ta Mersin'de, bölgesel politika ve yatırımların belirlenmesinde yurttaş katılımı ve Akkuyu'da yapılması düşünülen tartışmalı nükleer santral projesi üzerine konuştuk.
Kadın istihdamı konusunu konuşmak üzere Adıyaman'da bir çalışma toplantısı düzenledik.
Mardin'de tarihi kent merkezini kapsayan Sürdürülebilir Turizm Projesi'nin olumlu ve olumsuz yansımalarını tartıştığımız atölye çalışması Mayıs ayında Mardin'de gerçekleştirildi.
YavaşGamats Yaz Atölyesini, hCa Vanadzor Ofisi ile ortak biçimde, Temmuz ayında Ermenistan'ın Aghveran kentinde gerçekleştirdik.
"İnsani güvenliğimizin çalışmamızki ikinci yaz okul 5-11 Ağustos alışverişi" Priştina'da çalışmakta.
Türkiye'de "Sosyal Yardım ve Politikalar Ekseninde İnsani Güvenlik" ve "Türkiye'de İnsani Güvenlk Bağlamında Gençlik" konulu tartışma toplantılarını 19 Eylül ile 28 Kasım tarihlerinde Istanbul'da gerçekleştirdik.
2014-15 yıllarındaki Türkiye'de insani güvenlik meselesine ilişkin farklı boyutları ele alan "Türkiye'de İnsani Güven(siz)lik" başlıklı rapor yayınlandı.
2015 yılının son çeyreğinde İnsani Güvenlik çalışmamız kapsamında Saha adlı üç aylık dergimiz yayın hayatına başladı.
"Bölgesel İdare/Yerel Demokrasi" çalışmamızın Orta Karadeniz ayağının ikinci buluşması için Sinop'ta İnceburun'da kurulması düşünülen nükleer santral projesini tartıştık.
YavaşGamats Güz Atölyesini, hCa Vanadzor Ofisi ile ortak biçimde, 18-22 Kasım tarihlerinde Ermenistan/Dilican'da gerçekleştirdik.
"Bölgesel İdare/Yerel Demokrasi" çalışmamız kapsamında İstanbul'da düzenlediğimiz ikinci atölye çalışmasında Suriyeli göçmenlerin sorun ve taleplerini konu ettik.
"Bölgesel İdare/Yerel Demokrasi" çalışmamızın Orta Anadolu'daki kuraklık sorununa odaklanan ayağının ikinci buluşması Aralık ayında Nevşehir'de düzenlendi.
"Bölgesel İdare/Yerel Demokrasi" çalışmamızın son yerel toplantısı Çukurova bölgesinde değişen göç dinamiklerini tartıştığımız Adana'da gerçekleşti.
2015 yılında zorunlu din derslerini hukuki ve idari açıdan değerlendiren, Avrupa ülkeleri eğitim sistemlerindeki din derslerini inceleyen, din dersinin Cumhuriyetin kuruluşundan günümüze geçirdiği değişim ve din dersinin pedagojik boyutunu ele alan bir çalışma sürdürdük. Çalışmanın ilk yılının sonunda “Türkiye’de Zorunlu Din Dersleri: Yurttaşın Devletle Karşılaştığı Yer” başlıklı bir rapor yayınladık.
2016 Kasımında yayımladığımız "Eğitim Sisteminde Din Öğretiminin Rolü" başlıklı kitabımız, din-devlet-yurttaş ekseninde daha önce yürüttüğümüz “Gündelik Hayatta Laiklik Pratikleri”, “Diyanet İşleri Başkanlığını Tartışıyoruz” ve “Türkiye’de Zorunlu Din Dersleri: Yurttaşın Devletle Karşılaştığı Yer” başlıklı çalışmalarda kazandığımız deneyim ve derslerle zenginleşen, Türkiye’deki din eğitimi siyasaları ve pratikleri çerçevesinde bir kamuoyu tartışmasının temellerini oluşturmak hedefiyle derlenmiş bir yayın.
Türkiye'deki göçmen ve mülteci çocukların yeni yaşamlarına uyumunu ve toplumsal bütünleşmenin zorluklarıyla başa çıkma kabiliyetlerini artırmaya yönelik olarak öğretmenlerin desteklenmesini amaçlayan ve kısaca "Öğretmen Destek Programı" olarak andığımız çalışmamızın 6 ay sürecek ilk ayağına başladık. 14 hafta süren program, sınıflarında mülteci öğrenciler bulunan öğretmenlerin katılımıyla İstanbul'da hayata geçirildi.
Batı Balkanlar'dan altı farklı örgütle birlikte yürüttüğümüz İnsani Güvenlik çalışmamız, 23-25 Şubat 2017 tarihlerinde Atina'da düzenlediğimiz bölgesel ölçekli "İnsani Güvenlik Ağı Konferansı" ile son buldu.
Devlet-yurttaş ilişkisi ve toplumsal barış konularında perspektif ve tartışmayı genişletmek amacıyla internet üzerinden yayın yapan medyascopeTV'de haftada bir gün yayınlanan 30 dakikalık “Yurttaş Postası” başlıklı bir program tasarladık. Üyelerimizden Emine Uçak’ın yayına hazırladığı ve her hafta farklı bir konukla gerçekleşen yayın vasıtasıyla, bu konuların yurttaşlık bağlamında ele alınması gereğini vurgulayarak daha geniş bir zemin oluşturmaya gayret ettik.
Türkiye'deki Suriyeli mülteciler için nasıl bir sivil toplum desteğinin söz konusu olduğunu anlamayı hedefleyen ve 2016 yılı süresince sürdürülen araştırmamızın sonuçları, 2017 Nisan ayında "Türkiye'de Sivil Toplum ve Suriyeli Mülteciler" başlığıyla yayımlandı.
2016 yılının son aylarında yürüttüğümüz, Türkiye’de yaşayan Suriyeli mültecilerin farklı alanlarda karşılaştıkları temel sorunları ve bu sorunlar karşısında üretilen yanıtların yeterliliğini tespit etmeyi amaçlayan kısa erimli saha çalışmamızın sonuçları, Mayıs 2017 tarihinde “Suriyeli Mültecilerin Türkiye’deki Sivil Hayata İntibakına Yönelik Envanter Çalışması” başlığıyla yayımlandı.
Aralarında üyelerimizin de bulunduğu çeşitli insan hakları kuruluşlarından 10 katılımcı bir çalışma toplantısı için buluştukları İstanbul Büyükada’da 5 Temmuz 2017 günü gözaltına alındılar. Göz altına alınan arkadaşlarımızın birkısmı 30 Ekim günü görülen ilk duruşmada, diğerleri ise daha sonraki süreçte tahliye edildi. Arkadaşlarımızla ilgili iddianameye Af Örgütü Türkiye Şubesi yönetim kurulu başkanı Taner Kılıç'ın dosyası da eklendi. Kılıç halen cezaevinde tutuklu bulunmakta. Bu dönemde insan hakları savunucusu arkadaşlarımız için başka örgütlerle birlikte bir dayanışma kampanyası yürüttük ve kamuoyunun dikkatini suçlamaların mesnetsizliğine çekmeye çalıştık.
"Öğretmen Destek Programı"mızın 3 aylık ikinci ayağına başladık. Yüz yüze seminer ve eğitim çalışmalarını kapsayan ilk etaptan farklı olarak ikinci etap çalışmalarımız online eğitim sistemlerinden faydalanarak coğrafi açıdan daha geniş bir kapsama ulaşmayı hedefliyordu.
