Göçmenlerin Aynasında Türkiye
Toplumsal mutabakat, barış ve insani güvenlik alanındaki çalışmalarımız kapsamında 3 ayda bir yayınladığımız saha dergisi bu sayısında göç meselesine yurttaşlık kavramı ve pratikleri üzerinden bakıyor:
Editoryal - Fırat Genç
Savaştan, yoksulluktan, açlıktan kaçarak evlerini geride bırakan, daha iyi bir hayat umudunu yollarda arayan yüzbinlerce insanın var olduğu bir zamanda ve mekânda yurttaşlık kavramını ve pratiklerini nasıl düşünmeliyiz? saha, bu sorunun izini sürdüğü ikinci sayısında uluslararası göç ve mültecilik temasına odaklanıyor. Yurttaşlığı yurttaş olmayanın aynasında anlamanın, gücü iyiden iyiye yitip gitmiş, anlamı bulanıklaşmış bir kavramın imkânlarını tam da dışarıda bırakılan üzerinden düşünmenin yollarını arıyor.
İlk sayımızda 2000’li yılların Türkiye’sine dair genel bir bilanço çıkarmış, insani güvenlik perspektifinden bakıldığında ekonomiden toplumsal cinsiyete, siyasal rejimin yapısından ekolojiye farklı alanlarda ne türden bir değişim gözlemlendiğini resmetmeye çalışmıştık. Muradımız, her ölçekteki iktidar ilişkilerinin kilit taşı hâline gelmiş olan güvenlik mefhumunun üzerine inşa edildiği zemini sarsmak, devletleri ya da şirketleri değil de insanı ve doğayı önceleyen bir anlayışla güvenlik kavramını yeniden düşünmenin imkânını sorgulamaktı. Geçmiş asırlardan süzülüp gelen yurttaşlık idealinin bugün hâlâ bir geçerliliği olacaksa, bizatihi yurttaşları hayatın her alanında sarıp sarmalayan güvensizlik/geleceksizlik hâllerini sorunsallaştırmak bu türden bir yeniden düşünme çabasının ilk adımı olmalıydı.
Bu ilk adımın ardından bu sefer göç edenlerin peşinden gidiyoruz. Neden göç ettikleri bir yana, bir kez yola koyulanların yolda ya da vardıkları yerlerde nelerle yüzleşmek zorunda kaldıklarını anlamaya çalışıyoruz. Kimi güncel tartışma başlıklarına dair farklı tavırlar ortaya koysalar da dosyamızda yer alan tüm yazılar ve söyleşiler, göç pratiğinin kendisini suçlaştıran, göçmenleri baş edilmesi gereken bir kriz nedeni olarak gören hâkim yaklaşımların aksine, odağa göçmenlerin tecrübesini yerleştiriyor. Uluslararası politikadan işgücü piyasasına, yasal-idari mekanizmalardan mekânsal pratiklere bir dizi alanda yaşanan değişimi, bu değişimin neden olduğu sorunları ve de potansiyelleri yurttaşla yurttaş olmayan arasındaki ikiliği zorlayarak sorguluyor.
Yarının ne getireceğini bilemiyor olmak, belirsizlikler içinde sarmalanmış bir şimdiki zaman içinde eğreti bir varoluş haline sıkışıp kalmak, bugünün dünyasında belki de en çok göçmenlerin hayatını tanımlıyor. Yollara düşenlerin, sınır kapılarına dayananların, vahşi dalgalara inat bir umut teknelere doluşanların fotoğraflarını gördüğümüzde şaşırmıyor oluşumuz bundan olsa gerek.
Diğer yandan bizatihi bu kanıksamışlık halinin üzerini örttüklerini de inatla ortaya sermeli. Sınırları korumak için harcanan milyarların, görevlendirilen binlerce personelin ya da uygulamaya konan kontrol teknolojilerinin ardında yatan korkuyu, göçmenleri adeta tedavi edilmesi gereken bir baş ağrısı, istilacı bir virüs gibi gören anlayışı görünür kılmak bu yönde bir çabanın ancak ilk adımı olabilir. Daha elzem ve zorlayıcı olansa dünyanın dört bir yanını saran göç pratiklerinin içerdiği potansiyeli, göçmenlerin yerleşik olanlara katabileceklerini görüp kucaklamak.
Belirsizliğin kural haline geldiği bu alacakaranlık dünyaya yeniden ışık katmak için göçmenliği anlamak ve yeniden anlamlandırmak gerekiyor. Tam da bu nedenle saha bu sayısında yerleşik olanla yolda olan arasındaki bağa odaklanıyor.
***
İçindekiler:
2 EDİTORYAL » Fırat Genç
3 MAKALE » Evren Balta - GÜVENCESİZLİK, MÜLTECİLİK
6 MAKALE » Didem Danış - TÜRK GÖÇ POLİTİKASINDA YENİ BİR DEVİR: BİR DIŞ POLİTİKA ENSTRÜMANI OLARAK SURİYELİ MÜLTECİLER
12 SÖYLEŞİ » Şenay Özden - Gerçekleştiren: Ayşe Çavdar MÜLTECİLER KONUSUNDA MUHALEFET SINIFTA KALDI
18 SÖYLEŞİ » Oktay Durukan - Gerçekleştiren: Ayşe Çavdar MÜLTECİ KİMDİR, BİZE NE ÖĞRETİR?
25 SÖYLEŞİ » İbrahim Kaboğlu - Gerçekleştiren: Ayşe Çavdar SINIR TANIMAYAN YURTTAŞLIK MÜMKÜN MÜ?
32 MAKALE » Ayşe Çavdar - HAYALETLER TOPLULUĞU: SURİYELİLERDE YANSIYAN TÜRKİYELİLER
36 MAKALE » Ethemcan Turhan KİMDİ GİDEN, KİMDİ KALAN? COP 21 SONRASI İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ VE GÖÇ
40 MAKALE » Ayşe Akalın - SON DÜZENLEMELER IŞIĞINDA GÖÇMEN EV İŞÇİLERİ PİYASASI
46 SÖYLEŞİ » Köken Ergun - Gerçekleştiren: Zeynep Şarlak “MUTLULUĞU” GURBETTE ÖRGÜTLEMEK
51 SÖYLEŞİ » Rosalinda Lapasaran - Gerçekleştiren: Zeynep Şarlak EVE DÖNENE KADAR, HER ŞEY ÇOCUKLAR İÇİN
54 SÖYLEŞİ » Ezgi Tuncer Gürkaş, Pelin Tan - Gerçekleştiren: Fırat Genç - GÖÇ MEKÂNLARINDA ZOR, DİRENİŞ VE DAYANIŞMA
62 MAKALE » Jaklin Çelik - İSTANBUL’A TEKİNSİZ BİR GİRİŞ: KUMKAPI
66 MAKALE » Murat Güreş - BİR MENDİL NİYE KANAR?
69 MAKALE » Kuvvet Lordoğlu - SURİYELİ GÖÇMENLERİN EMEK PİYASASINDAKİ KONUMU: HATAY, KİLİS,GAZİANTEP, ŞANLIURFA VE MARDİN ÖRNEKLERİ
78 MAKALE » Sezin Öney - AVRUPA’NIN KALP KRİZİ: AB’YE ASIL TEHDİT, OLMAYAN MÜLTECİ POLİTİKASI
84 MAKALE » Cemal Salman - ALEVİ DİASPORASINDA ÜÇÜNCÜ KUŞAK: KOPUŞ MU, KENETLENME Mİ?
90 SÖYLEŞİ » Pınar Uyan Semerci, Cavidan Soykan ve Kristen Biehl - Gerçekleştiren: Fırat Genç GÖÇ: KRİZ Mİ, ZENGİNLİK Mİ?
***
saha'nın yeni sayısını aşağıdaki linkten PDF formatında indirebilirsiniz. Basılı olarak edinmek isterseniz [email protected] adresine e-mail gönderebilirsiniz.