saha'nın 3. sayısı çıktı: Şehir ve Tekinsizlik
saha’nın 3. Sayısında “Şehir ve Tekinsizlik” sorunları ele alındı.
Editoryal - Fırat Genç
Bir şehir ne zaman o şehirde yaşayanların gözünde “benim şehrim” olur? İlk bakışta göründüğünden daha çetrefilli, yanıtlaması güç bir soru bu. Tutmaya çalıştıkça elden kayan, yakından baktıkça katman katman açılan cinsten. Diğer yandan bu sorunun yanıtıyla ya da daha doğru bir ifadeyle, olası yanıtların işaret edeceği koşullarla barış, demokrasi ya da yurttaşlık gibi daha genel geçer meselelerimiz arasında doğrudan bir bağ olduğu da gerçek. saha, “Şehir ve Tekinsizlik” başlığını taşıyan üçüncü sayısında bu sorunun peşine düşüyor ve merceğini şehre çeviriyor. Anlamları silikleşmiş ideallerin içeriğinin bugün ve burada nasıl ve kimler tarafından doldurulabileceğinin ipuçlarını kelimenin düz anlamıyla sokakta, mahallede arıyor.
İstanbul’un onca hikâyesinden bir kesiti, 2000’li yıllardaki kentsel dönüşüm konusunu Ekümenopolis adlı belgeselinde kayda geçirmiş olan İmre Azem, geride bıraktığımız Mart ayının son günlerinde Diyarbakır’daydı. Azem’in iki yerel muhabirin peşinden şehrin sokaklarında yürüdüğü videonun son dakikalarında ekranda yazar Şeyhmus Diken beliriyor. Sırrını Surlarına Fısıldayan Şehir: Diyarbakır kitabını anan Diken’in sözlerinde ve sesinde kendini gizlemeyen, düz olduğu kadar iç burkucu bir tını var: “Benim metnim altı ay öncesine kadar insanların çok rahatlıkla metni okuyup gezebileceği, görebileceği, o insanlarla konuşabileceği bir hikâyeyi anlatıyordu, altı ay sonra tarih oldu. Çünküartık ne o mekânlar var, ne de o mekânlarda yaşayan insanlar. Bu kadar trajik, bu kadar travmatik bir halden bahsediyoruz.”
saha’nın bu sayısındaki yazıların kimisinde aynı tınıyı duyacaksınız. Gelgelelim burada iç burkucu olan, muhtemelen modern tarihin her evresinde insanların, hızla dönüşen şehirlerde yaşayan şehirlilerin, kendilerinden önce yaşanmış hayatlar için duydukları o tanıdık nostalji hissinden ibaret değil. Kendi halinde seyrine bırakılsa ucu nostaljiye varacak birçok yol izinin başka kuvvetli tınılarla, mesela endişeyle ve kaygıyla çapraşıklaştığını göreceksiniz. Sokaklarında bombaların patladığı, siyasal belirsizliğin etrafta küçük kıvılcımlar çaktıran bir sıkışmaya doğru evrildiği, köşe başlarında başıboş bekleyenlerin yerlerini üniformalı güçlere bıraktığı ve nihayetinde şehirlilerin eve kapandığı bir ülkede ve zamanda endişe ve kaygıdan bahsetmek sürpriz olmasa gerek.
Ancak sözü burada bırakmış olsak, bizatihi o evlerine kapananlara haksız etmiş olurduk. Zira yine bu sayıdaki kimi yazıların altını kalınca çizdiği gibi, şehir aynı zamanda daha iyi bir hayatı arzulayanların, bunun için mücadele edenlerin, şehrin ara sokaklarından meydanlarına, meydanlarından ormanlarına patikalar kazanların mekânı. İktidarların şehri denetlemeye, mekânda var olan kontrol dışı akışların ve öznelerin hareketlerini kısıtlamaya dönük çabaları geçmişte ve şimdiki zamanda ne kadar gerçekse, gündelik hayatlarında ve de siyasal mücadelenin farklı kesitlerinde dayanışma ile şehri kendilerinin kılmaya çalışanların çabaları da o kadar gerçek.
Endişenin, kaygının, tekinsizliğin kesif bir duman gibi dünyanın pek çok şehrinin üzerine çöktüğü bir zamanda şehirde olmanın ve şehirli olmanın biçimleri, sınırları, imkânları üzerine yeniden düşünmek gerekiyor. Tam da bu nedenle saha bu sayısında üzerinde çokça kavganın döndüğü hakikatin izlerini kazılı oldukları duvarlarda, sokaklarda, mahallelerde arıyor.
İçindekiler:
EDİTORYAL » Fırat Genç
MAKALE » Ayşe Çavdar / ALIŞMAK SEVMEKTEN DAHA ZOR GELİYOR: BİLDİĞİMİZ ŞEHİR İNTİHAR EDİYOR
MAKALE » Özlem Çelik ve Ceren Ergenç / ANKARA’NIN KENT MÜCADELESİ İLE İMTİHANI
SÖYLEŞİ » Alpaslan Durmuş, Gerçekleştiren: Zeynep Şarlak / “TARİH AĞIR BİR YÜK OLARAK HEPİMİZİN ÜZERİNDE”
MAKALE » Yaşar Adanalı / KALDIRIM BELEDİYECİLİĞİNİN GÖKKUŞAĞINI FETHİ
SÖYLEŞİ » Nevin Soyukaya, Gerçekleştiren: Fırat Genç / ABLUKA VE YIKIMIN ARDINDAN SURİÇİ
SÖYLEŞİ » Mehmet Atlı, Gerçekleştiren: Suna Akın / DİYARBAKIR: SAVAŞIN MEKÂNI
MAKALE » Zeynep Gönen / İZMİR’İN GÜVENLİĞİ, KÜRT GENÇLERİ VE ASAYİŞ POLİSİ
SÖYLEŞİ » Erdoğan Yıldız, Gerçekleştiren: Ayşe Çavdar / “GÜVENDE OLMAK İÇİN BİRARADAYIZ”
MAKALE » Özlem İngün / GELENEKSEL CİNSİYET KODLARININ MEKÂNSAL İZDÜŞÜMLERİ: GÜLSUYU-GÜLENSU MAHALLELERİ
MAKALE » Nurçin İleri / KENT, GECE VE KADINLAR
MAKALE » Ümit Şahin / TOKSİK BİR MEKÂN OLARAK KENT
MAKALE » Ayten Alkan / İSTANBUL’UN ORMAN KÖPEKLERİ: SÜRGÜNDEN MUTLAK TECRİTE
SÖYLEŞİ » Sema Erder, Gerçekleştiren: Ayşe Çavdar / “GECEKONDU POPÜLİZMİNİN YERİNİ KENTSEL RANT ALMIŞ OLABİLİR”
SÖYLEŞİ » Ayfer Bartu Candan ve Cenk Özbay, Gerçekleştiren: Fırat Genç / KENT ÇALIŞMALARINDA YENİ NESİL: ANGAJE VE AŞAĞIDAN
***
saha'nın yeni sayısını aşağıdaki linkten PDF olarak indirebilirsiniz. Basılı olarak edinmek isterseniz [email protected] adresine e-mail gönderebilirsiniz.